Na co działa chrom w organizmie człowieka?

Chrom stanowi mikroelement istotny dla prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka. Jego główną rolą jest wspieranie procesów metabolicznych, zwłaszcza gospodarki węglowodanowej, lipidowej i białkowej. Chrom wpływa także na prawidłowe działanie insuliny, profil lipidowy, stabilizację materiału genetycznego oraz funkcjonowanie układu odpornościowego. Poniżej przedstawiono szczegółową analizę tego, na co działa chrom w organizmie człowieka, wraz z odniesieniami do wiarygodnych źródeł.

Chrom jako mikroelement metaboliczny

Chrom w organizmie człowieka występuje przede wszystkim w formie trójwartościowej (Cr(III)), która jest nietoksyczna i bierze udział w licznych szlakach metabolicznych [1]. Funkcjonuje jako kofaktor enzymów uczestniczących w przemianach węglowodanów, tłuszczów oraz białek [1][2][3]. Bez jego obecności normalny, wydajny metabolizm tych składników odżywczych byłby zaburzony, co podkreśla fundamentalne znaczenie chromu dla procesów biochemicznych [1]. Jego potencjał farmakologiczny jest jednak nadal przedmiotem dyskusji, a niektórzy badacze podkreślają bardziej pomocniczą niż zasadniczą rolę chromu [1].

Rola chromu w metabolizmie glukozy i insulinooporności

Najważniejsza funkcja, jaką pełni chrom w ludzkim organizmie, to regulacja gospodarki węglowodanowej. Jest składnikiem czynnika tolerancji glukozy (GTF), który wzmacnia efektywność działania insuliny [1][3][4]. Przez poprawę wiązania insuliny z receptorami komórek i zwiększenie ich liczby, chrom ułatwia transport glukozy do wnętrza komórek, wspomagając uzyskanie stabilnego poziomu glukozy we krwi [1][2][3][4]. Niedobór chromu może prowadzić do zaburzeń metabolizmu glukozy oraz zwiększonego ryzyka rozwoju insulinooporności i cukrzycy typu 2 [3][4]. Systematyczna podaż chromu z diety jest konieczna, ponieważ pierwiastek ten nie odkłada się w organizmie, a nadmiar jest wydalany głównie z moczem [3].

Wpływ chromu na metabolizm lipidów

Chrom oddziałuje na metabolizm tłuszczów, korzystnie zmieniając profil lipidowy krwi [2][3]. Jego działanie polega na zmniejszaniu poziomu LDL (tzw. „złego cholesterolu”) i zwiększaniu HDL („dobrego cholesterolu”), co ogranicza ryzyko rozwoju miażdżycy oraz innych chorób układu sercowo-naczyniowego [2][3]. Uważa się, że chrom uczestniczy w procesach syntezy i rozkładu kwasów tłuszczowych poprzez regulację aktywności określonych enzymów [2][3]. Deficyt tego mikroelementu może sprzyjać zaburzeniom gospodarki lipidowej organizmu, co prowadzi do wzrostu ryzyka chorób serca [3][4].

Rola chromu w biosyntezie DNA i RNA oraz funkcjonowaniu układu odpornościowego

Kolejną istotną funkcją chromu jest jego udział w stabilizacji oraz biosyntezie kwasów nukleinowych – DNA i RNA [1][3][4]. Obecność chromu wewnątrz cząsteczek RNA została potwierdzona, a jego obecność sprzyja utrzymywaniu struktury i funkcjonalności materiału genetycznego [1][3][4]. Mechanizmy te pozostają częściowo nieopisane, jednak rola chromu jest nie do przecenienia z punktu widzenia genetyki molekularnej [1][4].

Chrom ma także znaczący wpływ na funkcje immunologiczne, biorąc udział w procesach antyoksydacyjnych, wspierając wydzielanie cytokin i odporność komórkową [1][3][4]. Jego działanie pozwala chronić organizm przed stresem oksydacyjnym i szkodliwymi wolnymi rodnikami, co pośrednio przekłada się na lepszą odporność na infekcje oraz przewlekłe schorzenia [1][3].

Znaczenie chromu w terapii zaburzeń metabolicznych i hormonozależnych

Coraz więcej badań wskazuje na potencjał chromu jako wsparcia terapeutycznego w leczeniu takich zaburzeń jak cukrzyca typu 2, zespół metaboliczny czy zespół policystycznych jajników (PCOS) [1][2][3]. Suplementacja chromem może poprawiać metabolizm glukozy, a także znacząco obniżać wskaźnik masy ciała oraz poprawiać parametry glikemiczne u osób z insulinoopornością [3]. U kobiet z PCOS zauważono korzystny wpływ chromu na regulację cyklu menstruacyjnego i redukcję masy ciała [3]. Niedobory chromu mogą prowadzić do zaburzeń gospodarki węglowodanowej i tłuszczowej oraz pogorszenia odporności, jednak przypadki takie są rzadkie [4].

Podsumowanie znaczenia chromu

Chrom jest mikroelementem, który wpływa na prawidłowy przebieg procesów metabolicznych, szczególnie zaś na metabolizm glukozy i lipidów [1][2][3][4].
Jako składnik GTF usprawnia działanie insuliny, umożliwiając lepszą kontrolę poziomu cukru we krwi. Jego rola w regulacji gospodarki tłuszczowej przekłada się na profilaktykę schorzeń sercowo-naczyniowych. Chrom stabilizuje materiał genetyczny, wzmacnia odporność i ma potencjał terapeutyczny w leczeniu zaburzeń metabolicznych oraz chorób zależnych od gospodarki hormonalnej. Właściwy poziom chromu powinien być utrzymywany poprzez regularną podaż tego mikroelementu z diety.

Źródła:

• [1] https://www.oleofarm24.pl/Chrom-organiczny-dlaczego-jest-kluczowy-dla-prawidlowej-gospodarki-weglowodanowej-blog-pol-1748259799.html
• [2] https://www.trec.pl/baza-wiedzy/chrom-wlasciwosci-rola-w-organizmie-zastosowanie-w-odchudzaniu.html
• [3] https://www.medonet.pl/zdrowie/zdrowie-dla-kazdego,chrom—wlasciwosci–zrodla–skutki-niedoboru-i-nadmiaru,artykul,1721470.html
• [4] https://diag.pl/pacjent/artykuly/niedobor-i-nadmiar-chromu-w-organizmie-objawy-i-skutki-to-trzeba-wiedziec/