Czy przedawkowanie selenu jest możliwe i niebezpieczne?

Czy przedawkowanie selenu jest możliwe i jakie niesie zagrożenia?

Przedawkowanie selenu to realny i poważny problem zdrowotny, który może mieć dramatyczne konsekwencje dla organizmu. Choć pierwiastek ten jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu, jego nadmiar może prowadzić do poważnych komplikacji zdrowotnych, a w skrajnych przypadkach nawet do śmierci [1][2].

Kiedy mówimy o przedawkowaniu selenu?

Za dawkę toksyczną uznaje się przyjmowanie powyżej 400 mikrogramów selenu na dobę [1]. Co niepokojące, statystyki laboratoryjne wskazują, że aż 16% wyników badań pokazuje poziomy selenu przekraczające wartości referencyjne. Najwyższe odnotowane stężenie wynosiło nawet 1 860 mcg/L, co stanowi wartość 15,5 razy wyższą od górnej granicy normy [4].

Selenoza – choroba z nadmiaru

Selenoza to schorzenie będące bezpośrednim skutkiem nadmiernego spożycia selenu. Charakteryzuje się szeregiem nieprzyjemnych objawów, które znacząco wpływają na jakość życia pacjenta. Do najczęstszych symptomów należą:
– mdłości i biegunka
– bóle stawów
– ogólne osłabienie organizmu
– kruchość i odbarwienie paznokci
– wypadanie włosów [1][2][3]

Mechanizm toksycznego działania selenu

Szkodliwe działanie nadmiaru selenu opiera się na kilku mechanizmach biochemicznych. Przede wszystkim wywołuje on stres oksydacyjny w organizmie. Dodatkowo dochodzi do nieprawidłowej zamiany siarki na selen w aminokwasach budujących keratynę, co bezpośrednio przekłada się na problemy z włosami i paznokciami [1].

Najczęstsze przyczyny przedawkowania

Głównym źródłem nadmiaru selenu jest długotrwała suplementacja w dawkach przekraczających zalecane normy [1][2]. Warto podkreślić, że zależność między dawką a toksycznością jest stosunkowo niewielka, dlatego suplementacja powinna odbywać się wyłącznie pod kontrolą lekarza i po wcześniejszym oznaczeniu poziomu selenu we krwi [3].

Poważne konsekwencje nadmiaru selenu

W przypadku znacznego przedawkowania selenu mogą wystąpić bardzo poważne konsekwencje zdrowotne, takie jak:
– charakterystyczny czosnkowy zapach z ust
– zaburzenia neurologiczne
– marskość wątroby
– obrzęk płuc
– w skrajnych przypadkach – śmierć [1][2][3]

Rola selenu w organizmie

Mimo potencjalnej toksyczności, selen pełni istotne funkcje w organizmie. Uczestniczy w syntezie DNA, procesach apoptozy oraz rozwoju i regeneracji tkanki mięśniowej. Jest również kluczowy dla prawidłowej pracy tarczycy i jej hormonów, a także wykazuje właściwości hamujące podział komórek nowotworowych [3].

Źródła:
[1] https://www.sklepzycia.pl/nadmiar-selenu-objawy
[2] https://lekarzebezkolejki.pl/blog/selen-wlasciwosci-skutki-nadmiaru-i-niedoboru-zrodla-w-diecie/w-3608
[3] https://portal.abczdrowie.pl/nadmiar-selenu-czy-jest-szkodliwy
[4] https://www.alab.pl/centrum-wiedzy/selen/