Witamina C, znana także jako kwas L-askorbinowy, od dawna cieszy się uznaniem jako niezbędny składnik naszej diety. Jest to substancja, od której zależy prawidłowe funkcjonowanie wielu układów organizmu, od układu immunologicznego po skórę i kości. Pojawia się pytanie: czy kwas L-askorbinowy jest bezpieczny dla naszego organizmu? W artykule odpowiemy na to pytanie, analizując jego właściwości, bezpieczeństwo stosowania i potencjalne zagrożenia.

Rola i właściwości kwasu L-askorbinowego

Kwas L-askorbinowy pełni kluczową funkcję jako silny przeciwutlenacz, chroniący komórki organizmu przed szkodliwym działaniem wolnych rodników, które są powiązane z procesami starzenia się oraz niektórymi chorobami. Ponadto witamina C bierze udział w syntezie kolagenu, będącego podstawowym składnikiem skóry, naczyń krwionośnych oraz tkanki łącznej. Działa także jako kofaktor w reakcjach enzymatycznych, co sprawia, że jest nieodzowna dla prawidłowego przebiegu wielu procesów metabolicznych [1][3][4].

Właściwości bakteriobójcze i bakteriostatyczne witaminy C potwierdzają jej znaczenie dla układu odpornościowego. Dzięki temu może wspierać organizm w walce z infekcjami i chorobami wirusowymi [1][4].

Bezpieczeństwo stosowania kwasu L-askorbinowego

Ogólnie rzecz biorąc, kwas L-askorbinowy jest uważany za substancję bezpieczną dla większości ludzi, jeśli jest stosowany zgodnie z zaleceniami. Jednakże, jak każdy składnik odżywczy, może wywołać skutki uboczne przy nadmiarze. Najczęstszym problemem jest biegunka, wywołana zbyt wysokim spożyciem witaminy C [4].

  Tokotrienole - mniej znane kuzynki witaminy E o dużym potencjale

Nie ma dowodów na to, że przyjmowanie standardowych dawek jest szkodliwe, lecz przekraczanie zalecanych wartości może prowadzić do powikłań, takich jak kamica nerkowa czy zaburzenia żołądkowo-jelitowe. Z tego powodu, osoby z chorobami nerek lub predyspozycjami do kamicy powinny być szczególnie ostrożne w suplementacji [4].

Ważne jest, aby nie przekraczać dawki dziennej, która zwykle wynosi 60-90 mg dla dorosłych, choć w niektórych sytuacjach lekarz może zalecić inne wartości [4].

Mechanizm działania i chemiczna struktura kwasu L-askorbinowego

Kwas L-askorbinowy działa jako dawca elektronów, co oznacza, że uczestniczy jako kofaktor w reakcjach enzymatycznych istotnych dla metabolizmu. Jego struktura chemiczna opiera się na pięcioczłonowym pierścieniu γ-laktonowym, który jest stabilny i pozwala na jego efektywne działanie w organizmie [5].

Warto zaznaczyć, że witamina C może przekształcać się w formę zwaną kwasem L-dehydroaskorbinowym, który również zachowuje aktywność witaminową, co umożliwia jej funkcjonowanie jako silny antyoksydant i kofaktor w wielu reakcjach [5].

Poza tym, witamina C wspomaga wchłanianie żelaza niehemowego, co jest istotne dla zapobiegania anemii, oraz chroni inne witaminy, takie jak witamina E, przed utlenieniem, co zwiększa efektywność suplementacji [4].

Podsumowanie: czy kwas L-askorbinowy jest bezpieczny?

Podsumowując, kwas L-askorbinowy jako witamina C jest bezpieczny dla zdrowych ludzi, gdy jego dawki nie przekraczają zalecanych norm. Jego korzystne właściwości, w tym rola w wzmacnianiu odporności, gojeniu się ran oraz ochronie komórek przed stresem oksydacyjnym, potwierdzają jego znaczenie. Jednakże nieumiejętne stosowanie suplementów z wysokim dawkowaniem może skutkować niepożądanymi skutkami, takimi jak biegunka czy kamica nerkowa [4].

  Jak prawidłowo dawkować witaminę D w codziennej diecie?

Dlatego, kluczowe jest przestrzeganie zaleceń i konsultacja z lekarzem, zwłaszcza w przypadku suplementacji wyższych dawek, szczególnie u osób z istniejącymi schorzeniami. Ogólnie, kwas L-askorbinowy można uznać za bezpieczny i skuteczny suplement, jeśli stosowany zgodnie z wytycznymi [2].

Źródła:

  • [1] https://www.medicare.pl/artykuly/witamina-c-kwas-askorbinowy-wlasciwosci-i-rola-w-organizmie.html
  • [2] https://pl.wikipedia.org/wiki/Kwas_askorbinowy
  • [3] https://www.sklepzycia.pl/blog/czym-jest-kwas-askorbinowy
  • [4] https://www.mp.pl/pacjent/dieta/zasady/63300,witamina-c
  • [5] https://www.liposhell.pl/images/pdf/2._Janda_K._et_al._2015.pdf