Niacynamid w pielęgnacji – czy może wysuszać skórę?

Niacynamid to składnik, który od kilku lat święci triumfy w świecie pielęgnacji. Choć jest powszechnie uznawany za przyjazny dla skóry, wiele osób zastanawia się, czy może on prowadzić do jej przesuszenia. Przyjrzyjmy się bliżej temu składnikowi, jego działaniu oraz czy faktycznie istnieje ryzyko, że niacynamid wysuszy skórę.

Czym właściwie jest niacynamid?

Niacynamid to nic innego jak pochodna witaminy B3, która dzięki swoim wielokierunkowym funkcjom stała się jednym z najpopularniejszych składników w kosmetykach pielęgnacyjnych. Ten niepozorny związek chemiczny wykazuje niezwykłe właściwości, które sprawiają, że jest on pożądany zarówno przez producentów kosmetyków, jak i osoby dbające o zdrowie swojej skóry [1].

Działając antyoksydacyjnie, niacynamid skutecznie neutralizuje wolne rodniki, które są odpowiedzialne za przedwczesne starzenie się skóry. To jednak nie wszystko – składnik ten wspiera również naturalną barierę ochronną skóry poprzez stymulację syntezy ceramidów i innych lipidów, będących kluczowymi elementami jej prawidłowego funkcjonowania [4].

Co ciekawe, niacynamid jest jednym z niewielu składników aktywnych, który może być stosowany niemal przez każdego – niezależnie od tego, czy mamy do czynienia ze skórą suchą, tłustą, normalną czy mieszaną. Jego wszechstronność sprawia, że znajduje zastosowanie w różnorodnych kosmetykach – od serum, przez kremy, aż po maski [3].

Główne korzyści stosowania niacynamidu w pielęgnacji

Zastanawiasz się, dlaczego niacynamid zdobył tak dużą popularność? Odpowiedź jest prosta – przynosi on szereg korzyści, które trudno znaleźć w innych pojedynczych składnikach.

Przede wszystkim, niacynamid znacząco poprawia barierę ochronną skóry. Dzieje się tak, ponieważ stymuluje on produkcję ceramidów – lipidów, które są niezbędne do utrzymania prawidłowej struktury naskórka [4]. Mocna bariera skórna oznacza lepszą ochronę przed czynnikami zewnętrznymi i mniejszą utratę wody, co jest kluczowe dla utrzymania odpowiedniego nawilżenia.

Kolejną zaletą niacynamidu jest jego zdolność do redukcji zaczerwienień. Składnik ten wykazuje działanie przeciwzapalne, co sprawia, że jest idealnym wyborem dla osób borykających się z różnymi formami zaczerwienienia skóry – od rumienia, przez trądzik różowaty, aż po podrażnienia [5].

Niacynamid to także skuteczny sprzymierzeniec w walce z oznakami starzenia. Przyczynia się do wygładzenia zmarszczek poprzez stymulację produkcji kolagenu i elastyny – białek odpowiedzialnych za jędrność i elastyczność skóry [5].

Osoby borykające się z nadmiernym wydzielaniem sebum i trądzikiem również docenią właściwości niacynamidu. Składnik ten reguluje produkcję sebum oraz działa antybakteryjnie, co pomaga w zmniejszeniu liczby wyprysków i zapobieganiu powstawaniu nowych [2].

Niacynamid a nawilżenie skóry – fakty i mity

Jedną z najczęściej pojawiających się wątpliwości dotyczących niacynamidu jest pytanie – czy może on wysuszać skórę? Odpowiedź nie jest jednoznaczna i zależy od kilku czynników.

Niacynamid sam w sobie nie jest składnikiem wysuszającym. Wręcz przeciwnie – poprzez stymulację produkcji ceramidów przyczynia się do wzmocnienia bariery hydrolipidowej skóry, co w rezultacie pomaga w utrzymaniu odpowiedniego poziomu nawilżenia [1]. Dodatkowo, jego działanie przeciwzapalne może łagodzić podrażnienia, które często towarzyszą suchej skórze.

Warto jednak pamiętać, że działanie niacynamidu jest uzależnione od stężenia, w jakim występuje w kosmetyku, oraz od indywidualnych potrzeb i rodzaju skóry [5]. Zbyt wysokie stężenie tego składnika (powyżej 5-10%) może powodować przejściowe podrażnienia u osób o szczególnie wrażliwej cerze, co może być mylnie interpretowane jako wysuszenie.

Pamiętajmy również, że niacynamid jest często łączony z innymi składnikami aktywnymi, które mogą mieć właściwości wysuszające. Dlatego też, oceniając wpływ kosmetyku na poziom nawilżenia skóry, należy brać pod uwagę jego całościowy skład, a nie tylko obecność jednego składnika [3].

Jak stosować niacynamid, aby uniknąć przesuszenia skóry?

Aby maksymalnie wykorzystać dobroczynne właściwości niacynamidu i jednocześnie zminimalizować ryzyko przesuszenia skóry, warto przestrzegać kilku zasad.

Po pierwsze, osoby rozpoczynające przygodę z niacynamidem powinny wybierać produkty o niższym stężeniu tego składnika (około 2-5%) i stopniowo przyzwyczajać skórę do jego działania [5]. Dzięki temu można uniknąć potencjalnych podrażnień i reakcji nadwrażliwości.

Po drugie, niacynamid najlepiej sprawdzi się w formie serum lub kremu, które pozostają na skórze przez dłuższy czas, umożliwiając składnikowi aktywnemu pełne wchłonięcie i działanie [3]. Produkty zmywalne, jak pianki czy żele do mycia twarzy, nie dają niacynamidowi wystarczająco dużo czasu na wykazanie swoich właściwości.

Po trzecie, dla zrównoważenia potencjalnego wysuszającego działania niacynamidu (które, jak wspomnieliśmy, jest raczej mitem niż faktem), warto łączyć go z innymi składnikami nawilżającymi, takimi jak kwas hialuronowy, gliceryna czy pantenol [4]. Taka kombinacja zapewni kompleksową pielęgnację skóry – zarówno w zakresie regulacji procesów skórnych, jak i utrzymania odpowiedniego poziomu nawilżenia.

Niacynamid dla różnych typów skóry – komu służy najlepiej?

Jedną z największych zalet niacynamidu jest jego uniwersalność – może być stosowany przez osoby o różnych typach skóry, przynosząc im specyficzne korzyści.

Dla skóry suchej niacynamid stanowi cenny składnik ze względu na zdolność stymulacji produkcji ceramidów i wzmacniania bariery ochronnej. Dzięki temu pomaga zmniejszyć utratę wody i poprawić ogólne nawilżenie skóry [1].

Osoby o skórze tłustej i mieszanej docenią niacynamid za jego zdolność do regulacji wydzielania sebum. Składnik ten pomaga zrównoważyć produkcję naturalnego tłuszczu, co prowadzi do zmniejszenia błyszczenia się skóry i zmniejszenia ryzyka powstawania zaskórników [2].

Skóra wrażliwa również może skorzystać z dobroczynnych właściwości niacynamidu. Dzięki działaniu przeciwzapalnemu i łagodzącemu, składnik ten pomaga zmniejszyć zaczerwienienia i podrażnienia, które często towarzyszą wrażliwej cerze [3].

Niacynamid jest także doskonałym wyborem dla skóry dojrzałej. Jego właściwości antyoksydacyjne pomagają neutralizować wolne rodniki, opóźniając tym samym procesy starzenia się skóry [4].

Niacynamid w walce z trądzikiem – czy może przesuszać skórę trądzikową?

Osoby borykające się z trądzikiem często obawiają się, że składniki aktywne stosowane w jego leczeniu mogą nadmiernie wysuszyć skórę. Czy dotyczy to również niacynamidu?

W przeciwieństwie do wielu innych składników przeciwtrądzikowych, takich jak kwas salicylowy czy retinoidy, niacynamid działa na trądzik bez ryzyka znaczącego przesuszenia skóry. Jest to możliwe dzięki jego wielokierunkowym właściwościom.

Z jednej strony, niacynamid pomaga w normalizacji procesów złuszczania naskórka, działa antybakteryjnie wobec Propionibacterium acnes (bakterii odpowiedzialnych za powstawanie trądziku) oraz zmniejsza stany zapalne [4]. Z drugiej strony, wspiera on barierę ochronną skóry, co jest szczególnie ważne dla osób stosujących inne, bardziej wysuszające środki przeciwtrądzikowe.

Warto podkreślić, że niacynamid przyspiesza gojenie się wyprysków, co zmniejsza ryzyko powstawania blizn i przebarwień potrądzikowych [4]. Dodatkowo, jego zdolność do regulacji produkcji sebum pomaga zapobiegać powstawaniu nowych zmian trądzikowych, nie prowadząc jednocześnie do przesuszenia skóry.

Niacynamid w rutynie pielęgnacyjnej – praktyczne wskazówki

Aby w pełni wykorzystać potencjał niacynamidu w codziennej pielęgnacji, warto znać kilka praktycznych wskazówek dotyczących jego stosowania.

Przede wszystkim, niacynamid może być stosowany zarówno rano, jak i wieczorem. W przeciwieństwie do niektórych innych składników aktywnych, nie zwiększa on wrażliwości skóry na promieniowanie UV, więc nie ma przeciwwskazań do jego stosowania w dziennej pielęgnacji [5].

Jeśli chodzi o kolejność aplikacji produktów zawierających niacynamid, najlepiej stosować je po oczyszczeniu skóry i nałożeniu toniku, a przed kremem. W przypadku serum z niacynamidem, należy odczekać kilka minut, aby produkt w pełni się wchłonął, zanim przejdziemy do kolejnych kroków pielęgnacyjnych [3].

Niacynamid dobrze współgra z większością innych składników aktywnych, w tym z kwasem hialuronowym, peptydami czy antyoksydantami. Należy jednak zachować ostrożność przy łączeniu go z czystą witaminą C (kwasem askorbinowym) w wysokich stężeniach, gdyż może to prowadzić do zmniejszenia skuteczności obu składników. Jeśli chcemy korzystać zarówno z niacynamidu, jak i witaminy C, najlepiej stosować je o różnych porach dnia lub używać stabilnych pochodnych witaminy C [5].

Podsumowanie: czy niacynamid może wysuszać skórę?

Podsumowując rozważania na temat potencjalnego wysuszającego działania niacynamidu, możemy z dużą dozą pewności stwierdzić, że jest to raczej mit niż fakt.

Niacynamid, poprzez stymulację produkcji ceramidów i wzmacnianie bariery ochronnej skóry, przyczynia się do poprawy jej nawilżenia, a nie wysuszenia [1]. Jego działanie przeciwzapalne i łagodzące dodatkowo wspiera skórę w utrzymaniu odpowiedniego poziomu nawilżenia.

Oczywiście, jak w przypadku każdego składnika aktywnego, reakcja na niacynamid może być indywidualna. Osoby o szczególnie wrażliwej skórze mogą doświadczyć przejściowego podrażnienia przy stosowaniu produktów o wysokim stężeniu niacynamidu, co może być mylnie interpretowane jako wysuszenie [5].

Aby zminimalizować ryzyko jakichkolwiek niepożądanych reakcji, warto rozpocząć przygodę z niacynamidem od produktów o niższym stężeniu tego składnika i stopniowo przyzwyczajać skórę do jego działania. Warto również łączyć niacynamid z innymi składnikami nawilżającymi, aby zapewnić skórze kompleksową pielęgnację [3].

Pamiętajmy, że kluczem do skutecznej pielęgnacji skóry jest dobranie odpowiednich składników aktywnych do indywidualnych potrzeb i rodzaju cery. Niacynamid, ze względu na swoją wszechstronność i bezpieczeństwo stosowania, z pewnością zasługuje na miejsce w rutynie pielęgnacyjnej wielu osób.

Źródła:

[1] https://basiclab.shop/pl/blog/niacynamid-dzialanie-wskazanie-i-skutki-uboczne-1721129725
[2] https://www.kiehls.pl/porady-pielegnacyjne/niacynamid-dzialanie-na-skore-efekty.html
[3] https://www.cocolita.pl/blog/niacynamid-co-to-jest-wlasciwosci-dzialanie-i-efekty-kosmetykow-z-niacynamidem-sprawdz
[4] https://drogeriadrzdrowie.pl/Blog/Post/niacynamid-dzialanie-i-efekty-w-pielegnacji-cery
[5] https://ruedeskin.com/niacynamid-w-codziennej-pielegnacji/